donderdag, december 21, 2006

List’O’Mania 2

De aanleiding voor de vorige post kwam maar voor een deel voort uit het feit dat er op Radio ‘hit’ lijsten worden uitgezonden. Eigenlijk zijn ‘lijstjes’ in gedrukte media nog veel belangrijker. In Nederlandse muziekbladen kom je ze wel eens tegen, maar beperken zij zich meestal tot een top 3-10 van favorieten (anything) binnen een categorie. Engelse (UK) media gaan hier veel verder in. Door hun sterke voorliefde en daar uit voortkomende ervaring weten zij ook vaak bijzondere (?) invalshoeken te presenteren.

Zo lezen wij in het januari nummer van Uncut bijvoorbeeld de niet te missen 10 “worst & best Beatles covers (ever)”. Of het gaat over ‘booze’, bedenk het maar. Daar naast even onmisbare lijstjes als ‘de zes beste Ron Wood nummers’.

Lijsten die er toe doen en aan zetten tot ontdekkingstochten. De liefde voor lijsten gaat zelfs zover dat er hele boeken aan gewijd worden. Zo kteeg ik in de 70-er jaren van Hans van Hulst al eens ‘The 70’s A book of records’. Daarin wetenswaardigheden zoals ‘belangrijke artiesten zomder single succes (Iggy Pop)’ en ‘Top artiesten op basis van geschatte verkopen (Abba)’.

Maar het summum voor muziek liefhebbende lijstfreaks is toch een overzicht van albums die om welke reden dan ook gezien worden als moment of tijdperk bepalend, en die daardoor ook vandaag de dag nog een zekere zeggingskracht hebben. Een handig ‘instrument’ om je eigen positie in dit opzicht te bepalen (onder de voorwaarde dat je daar enige waarde aan hecht). Zo kocht ik een paar jaar geleden All time top 1000 Albums”* onder regie van Colin Larkin.
Het boek beleefde zijn 3e editie, was gebaseerd op 200.000 voorkeur stemmen van critici en consumenten uit alle windstreken, en bevatte bovendien de notatie van posities in voorgaande 2 edities.
Het dreigde daarmee uit te groeien tot een “..nieuw gedrukt exemplaar…”, echter alleen verkrijgbaar bij de boekhandelaar.
Dat was smullen, en natuurlijk eens checken wat ik de voorgaande jaren ten onrechte zou hebben gemist. Een kans. Gebaseerd op dat derde boek heb ik
9 van de eerste tien albums
41 van de eerste 50
69 van de eerste 100

Wat er mist zijn die artiesten, iedereen kant dat wel, waarvan je weet dat zij relevant zijn in de rest van de wereld, maar die je gewoon niet trekt. Bij mij vallen in die categorie bijvoorbeeld Bob Dylan en Bruce Springsteen. Gelukkig valt over smaak niet te twisten!
Ik heb sindsdien helaas geen 4e editie meer onder ogen gekregen (heb er ook niet naar gezocht). Een probleem (?) met dit soort publicaties is wel dat de lijst van vandaag, morgen verouderd is.

In de top 10 één Dylan album. 4x Beatles, 2x Radiohead, REM, Pink Floyd en the Smiths. Kenners weten dan genoeg (klik anders bovenstaande link).

Toen ik begin dit jaar in Maleisië een middag aan het shoppen was, stuitte ik – letterlijk op een bundel papier met de titel 1001 Albums You Must Hear Before You Die. Een prachtig boek. Het boek jeukte in mijn handen, maar het gewicht weerhield mij van de aanschaf. Anderhalve week geleden liep ik De Slechte in en trof daar tot mijn aangename verrassing de NL versie van dit boek voor de vriendenprijs van 20 Euro. Geen moment van twijfel. Gekocht. De opzet is dit keer geen countdown, maar een chronologische bundeling per decennium. Dat is prettig, want het plaatst de verschillende albums uit het betreffende decennium in een ‘begrijpelijk’ perspectief. Kortom, een lust voor oog en geheugen.
Op zoek naar een afbeelding van de cover van het boek stuitte ik op de weblog van Francisco Silva. Hij kocht het boek in mei 2005 en besloot gevolg te geven aan de roep die van de titel uitgaat. Sterker, hij is bij het begin begonnen en in zijn log voorziet hij de albums van zijn eigen recensie en voegt er wetenswaardigheden aan toe, ondermeer ontleend aan Wikipedia.
En na verloop van tijd voegt hij er ook films aan toe uit de immense Youtube verzameling. Dit is zonder meer een verrijking van het boek. Dat trapt af met Frank Sinatra en eindigt met the White Stripes. Letterlijk en figuurlijk uiteinden van het muziek spectrum.
Ook als je niet gek bent van lijsten is dit boek een aanrader. Op de koffie tafel leggen en nooit meer om een gespreksonderwerp verlegen zitten.

Tot slot voor de liefhebbers van alternatieve muziek kost. Geen boek of blad maar de site van de Free 40. Iedere week een lijst met de 40 jongste alternatieve muziek uitgaven die je niet snel tegen komt. Bij Kink FM misschien, maar allemaal 24/7 online. Of had je soms al gehoord van 586 en de 747’s? Verder een waslijst aan illustere lijstjes, waaronder bijvoorbeeld de indicatie van wat ‘hip’ Amsterdam koopt bij Get Records/Concerto.

Doe er je voordeel mee en ontdek…….



* de link naar de recentste Larkin 1000 weigert te werken. Deze lijst is die van 1999 en voorlaatst of copy/paste:
http://www.xs4all.nl/~fsgroen/Top100's/2000VirginColinLarkin.html

dinsdag, december 19, 2006

Baby, me and YOU

You and me: Spargo!

Geheel terzijde. Vergheug je. Jij en ik. Wij.
Wij zijn persoon/mens van het jaar 2006! Wij veranderen het aanzicht van deze wereld! Volgens Time, en dat telt.
Ook morgen nog en overmorgen en volgend jaar......









Gefeliciteerd ;-)

zondag, december 17, 2006

List’o’Mania

Nu het eindelijk herfst is geworden, is het doorgaans tijd voor introspectieve muziek.
Gevallen blad, muziek.
Haard aan of, bij gebrek daaraan, de verwarming hoger. Mistroostigheid alom. Tijd voor een nieuw album van Damien Rice. Of Sufjan Stevens. Van dat soort. Persoonlijk houd ik het dan bij Nick Drake. Maar die kan eigenlijk altijd wel.

Traditioneel is het nu ook weer de tijd van de lijstjes. Muziek liefhebbers zijn gek op lijstjes. Hoewel, die verkleinvorm kan er tegenwoordig wel vanaf. Vroegguh, was alles zeker niet beter. Wel overzichtelijker. Aan het eind van het jaar een overzicht van de best verkochte singles van dat betreffende jaar, en zo ergens rond of op Hemelvaart de top 100 Aller tijden (later de Hemelse 100). Kon ook behapbaar in een (1) dag afgewerkt worden. Net voor 18.00 uur de nummer 1, en dan over tot de orde van de dag.

Zo is het al lang niet meer. Het begon er mee dat er meerdere vormen van de Top-40 ontstonden, dus meer jaar lijsten. Maar dat was nog altijd af te werken in 1 dag. Toen, toen was er opeens Arrow Rock Radio. Helemaal zeker weten doe ik het niet, maar ik meen dat dit station als eerste het jaar afsloot met een "rock' 500. Dus, een 5 dagen durende countdown, die bovendien als service voor de luisteraar een week later nog eens ongewijzigd herhaald werd en wordt. Een evenement, dat moet gezegd. Want in deze lijst hoor je ook muziek die de reguliere programmering niet zo vaak haalt.
Sinds eind 1999 is de lijst-gekte echter volkomen los. Radio 2 programmeurs hadden het lumineuze idee vlak voor de eeuwwisseling een Top 2000 te programmeren. Heel aardig.
Heel aardig? Het bleek een waanzinnig succes. Door deze pakweg 2 weken durende continue programmering behaalde Radio 2 in december 1999 een marktaandeel in luisterdichtheid, dat sinds het verdwijnen van de draadomroep niet meer was gekend. Zelfs het onverslaanbaar geachte non-stop-Kerst-format van Sky Radio (jaren lang Numero Uno) legde het af. Sindsdien is de Radio 2 Top 2000 niet meer weg te denken uit december. Ondanks het volslagen gebrek aan relevantie. Een mooi marketing succes dat als spin-offs weken van de 70’s, 80’s enzovoorts kreeg. Dat kon natuurlijk niet zo blijven. Succes doet immers volgen. En zo turfde ik december vorig jaar naast de 500 van Arrow en de 2000 van Radio 2 ook al een een Veronica Top 1000, een City FM Top 1000, en dit jaar is er de overtreffende trap van Radio 10 Gold. De Radio 10 Gold Top 4000. En al die lijsten blijken samengesteld door de luisteraars. Lamenielache.


Ik verstond overigens de eerste keer Top 10.000 en moest toen wel lachen. Maar dat vergaat je op internet snel. Er blijkt een Mi Amigo Top 10.000 te bestaan. Ik dacht dat die zender al lang in het ruime sop ten onder was gegaan. Niets blijkt minder waar. Ze hebben die 10.000 ‘plaatjes’ overigens in de zomer uitgezonden. Ze zijn er maar wat trots op. 2 maanden lang hebben ze er de dagprogrammering mee kunnen vullen en staan nu in het Guiness Record boek. Gefeliciteerd nog hoor. Hoeveel mensen zouden hem hebben afgeluisterd? Dat is pas een prestatie.
Ik kon het niet laten. Even kijken wat er op nummer 1 staat. En ja hoor, of het nu een Top 100 of Top 10.000 is, de nummer 1 staat bij voorbaat vast. Nou, de top 10 dan.

Daarom ben ik zelf lang geleden gestopt met het luisteren naar de laatste uren van zo’n lijst. Je kunt hem dromen en door de jaren heen verandert die droom in een nachtmerrie. Soo Saai. Vooral die populair geworden ballads van rock bands. Ik bedoel maar, Metallica mag er van mij best staan, maar alsjeblieft niet met 'dat' nummer.
Nee, dan de onderkant van een lijst, of het begin meestal. Daar valt nog wat te beleven. Daar worden de stoffige uithoeken van de geest opeens weer gekieteld door verloren geacht (jeugd) sentiment. Of simpel een paar a-commerciele nummers (?).
Daarvoor ben je vandaag de dag niet meer afhankelijk van een Top-nogwat. Dankzij stations als Arrow en, meer nog, Kink en wat er online te vinden is, bijvoorbeeld bij 3voor12.

Maar goed, als al die Top-Zoveels in 1 en dezelfde maand vrijwel tegelijkertijd worden uitgezonden, dan haalt er nog altijd - per definitie - 1 station het hoogste marktaandeel. De spoeling wordt echter dun. Bij Arrow hebben zij dat dit jaar goed opgepakt. In de eerste plaats hebben zij Oktober in de programmering nog belangrijker gemaakt.

Rocktober. Bestond al maar de maand hangt nu geheel aan elkaar van lijsten en lijstjes. En bovenal zend het station – als noviteit – de nu eenmaal traditionele 500 dit jaar ‘at random’ in december uit. Hoor je Bohemian Rapsody ergens op een plek als 298 of 297. Kijk, dat is dan verrassend. Andersom zou je natuurlijk ook kunnen betogen dat Arrow het hele jaar niets anders doet dan die 501 ‘at random’ uitzenden. Dat zou Hidde dan weer kwalificeren als ‘zuur’.

Nu vooruit dan. Nog even terug naar de luisteraar als samensteller van lijsten. Dat zijn er niet zoveel. Een paar honderd? Dan kom je met 500 misschien nog aardig weg. Maar 2000? Als Radio 2 – en Veronica – dan ook nog eens alleen de mogelijkheid bieden te kiezen uit een voorgekookte lijst, dan weet je zeker dat er weinig verrassingen te verwachten zijn. Een goed georganiseerde fanclub ‘rules’. Dat lijkt dit jaar, tijdens Rocktober, de Led Zeppelin fanclub weer eens aardig gelukt. Klik er de lijsten maar eens op na. Alleen in de ‘bubbeling under’ zijn er verrassingen. Robert Wyatt! Zanger. En pure verbazing. Waar is Jack Bruce? Onvindbaar in de categorie bassisten. Terwijl die op 1 zou moeten staan.

Lijsten. Heerlijk. Hemels en Hels tegelijkertijd.